مصرف دوره ای و گردشی مغزها
یکی از روش های تغذیه ای و درمانی که برخی به تاثیر مثبت آن در کاهش مشکلات هورمونی زنان باور دارند، مصرف گردشی مغز های آفتاب گردان، کدو، تخم کتان و کنجد است.
در سال‌های اخیر رژیم‌های غذایی مختلفی در جهان مرسوم شده است. این رژیم‌ها گاه جدید و ابداعی بوده و گاهی هم از سنت‌های قدیم مردم یک منطقه در جهان نشأت می‌گیرند که با فراهم شدن امکان ارائه در سطح گسترده، شهرت یافته‌اند. یکی از سبک‌های خاص تغذیه که برخی به فواید خاص آن برای زنان باور دارند، مصرف گردشی دانه‌ها و تخمه‌ها مختلف خوراکی مثل تخمه آفتابگردان، و کدو است. گفته می‌شود به‌طور کلی این دانه‌ها به متعادل شدن هورمون‌های بدن زنان کمک می‌کند و مصرف گردشی آن‌ها مطابق وضعیت سطح هورمون‌ها می‌تواند راهکاری جدید برای کاهش یا برطرف کردن بسیاری از مشکلات باشد.
به‌طور کلی ایده مصرف گردشی دانه‌ها بر اساس این باور مطرح شده است که هر دانه تأثیر متفاوتی بر بدن داشته و مصرف دانه‌های مختلف در طول یک ماه می‌تواند وضعیت هورمون‌ها را بهتر کنترل کند که نتیجه آن افزایش باروری، کاهش علائم سندرم پیش قاعدگی و حفظ بیشتر سلامتی بدن است.
در این سبک غذایی گفته می‌شود دو هفته اول ماه (ابتدای دوره) هر روز یک قاشق تخمه کتان و تخمه کدو مصرف شود و دو هفته بعد به‌جای آن تخمه آفتابگردان و کنجد مصرف گردد. به این ترتیب ترکیبات طبیعی موجود در این دانه‌ها که مشابه یک استروژن ضعیف عمل می‌کند به سطح استروژن پایین در بدن برخی زنان کمک کرده یا استروژن بیش از حد در بدن را کاهش می‌دهند تا به‌جای آن پروژسترون را افزایش می‌دهند. افزایش پروژسترون برای کسانی می‌تواند مفید باشد که قاعدگی سخت دارند.
این رژیم بسیار ساده است و اگر واقعاً چنین تأثیری در کیفیت زندگی زنان در طول ماه داشته باشد فوق‌العاده است. ولی متأسفانه تحقیقات زیادی در مورد این روش انجام نشده و در نتیجه هیچ کدام از این ادعاها اثبات نشده‌اند. البته در مورد اثرات هر کدام از این دانه‌ها تحقیقاتی صورت گرفته است که برخی از آن‌ها اثرات مثبت مصرف دانه‌ها را نشان می‌دهند. به‌طور مثال در یکی از مطالعات مشخص شده است که تخمه کتان می‌تواند به بهبود دوران قاعدگی کمک کند و عوارض جانبی مثل گر گرفتگی را کاهش دهد. همچنین مطالعات نشان داده‌اند که کنجد می‌تواند به تعادل بهتر سطح هورمون‌ها کمک کند. ولی هیچ تحقیقی در مورد مصرف گردشی این دانه‌ها و اثر مثبت آن بر مشکلاتی مثل ناباروری و قاعدگی نامنظم انجام نشده است.
بخش آماده سازی مواد این رژیم غذایی – درمانی هم چندان ساده و ارزان نیست. در این رژیم تأکید بر آن است که دانه‌ها به‌صورت کامل، خام و تازه آسیاب و مصرف شوند. با توجه به این که کتان و کدو یا آفتاب گردان و کنجد چندان ارزان قیمت نیستند و باید به‌صورت روزانه مصرف شوند، می‌توان آن را به‌عنوان یک رژیم نسبتاً گران تلقی کرد.
ویژگی مثبت این رژیم، بر خلاف بسیاری از رژیم‌های دیگر که تحقیقات کاملی در مورد آن انجام نشده، آن است که رعایت آن حتی اگر اثر مثبتی هم نداشته باشد، بعید است همراه با ضرر و آسیب باشد. این چهار دانه به‌صورت طبیعی حاوی مواد مغذی زیادی هستند و در صورتی که میزان کل کالری دریافتی روزانه از حد مجاز عبور نکند، بسیار هم برای بدن مفید هستند، حتی اگر آن چه در ابتدا مورد نظر بوده است را به انجام نرسانند.
تخمه آفتاب گردان: مغز آفتاب گردان حاوی مقدار زیادی فیتوسترول است. فیتوسترول یک ترکیب شیمیایی گیاهی است که به‌طور طبیعی مانع از جذب کلسترول‌ها در بدن می‌شود. همچنین این دانه پروتئین زیادی در خود دارد. تنها یک چهارم فنجان مغز آفتاب گردان حاوی 7 گرم پروتئین است. مغز آفتاب گردان را می‌توان به‌صورت تنها یا همراه با سالاد یا به شکل کره و همراه با انواع کیک‌ها یا میوه‌ها مصرف کرد.
تخم کتان: این ماده غذایی حاوی چربی امگا 3 ALA است که اگر چه با آن چه در ماهی یافت می‌شود متفاوت است ولی مشابه آن برای سلامت قلب بسیار مفید است. تخم کتان را می‌توان به‌عنوان با آرد ترکیب کرده و در تهیه نان استفاده کرد. همچنین ترکیب تخم کتان با اسموتی می‌تواند طعم خوبی ایجاد کند.
کنجد: کنجد هم مانند تخمه آفتاب گردان حاوی پروتئین زیاد است و علاوه بر آن فیبر خوراکی، چربی غیراشباع و فیتسترول در خود دارد. کنجد را می‌توان به‌صورت کره یا حلوا مصرف کرد که متداول‌ترین شیوه‌های مصرف آن در ایران است. علاوه بر آن می‌توان از کنجد برای طعم دار کردن انواع سبزیجات پخته شده یا در هوموس استفاده کرد.
تخمه کدو: یک چهارم فنجان مغز تخمه کدو حاوی 8 گرم پروتئین است. یعنی به‌اندازه یک لیوان شیر. تخمه کدو علاوه بر پروتئین حاوی مقادیر زیادی آهن و پتاسیم است که می‌توان آن را همراه با سبزیجات پخته شده، جوی دوسر یا در تهیه گرانولای خانگی استفاده کرد.
دیدگاه‌ها